
آبیاری قطرهای نوعی آبیاری موضعی یا میکرو میباشد که در آن، آب را با فشار کم از روزنه یا وسیلهای به نام قطره چکان به ریشه گیاهان میرساند. در این روش آب به آهستگی در پای گیاه ریخته میشود که موجب صرفه جویی و افزایش بازدهی آبیاری میگردد. همچنین با توجه به اینکه در این روش مساحت و عمق کمی از سطح خاک خیس میشود، موجب کاهش میزان تبخیر آب نیز میگردد. درسیستم آبیاری قطره ای آب از شبکه شیرها، لولهها و قطره چکانها عبور مینماید. بسته به کیفیت طراحی سیستم نصب شده، یک سیستم آبیاری قطره ای میتواند از انواع روشهای آبیاری دیگر مانند آبیاری سطحی و بارانی کاراتر باشد.
برخی قطره چکانها به صورت لولههای اسپاگتی شکل بوده و چند خروجی دارند . این امر برای افزایش سطح خیس شده با حداقل افزایش در هزینه است . برای گیاهان ردیفی کمتر دائمی مانند گوجه فرنگی ، نیشکر و توت فرنگی ، لوله فرعی و قطره چکانها را با هم به صورت یک واحد قابل جدا ساختن میسازند که یا سوراخهایی به فواصل 9 تا 36 اینچ دارند مانند لوله دو محفظهای و یا دیوارههای متخلخلی دارند که آب از آنها به بیرون تراوش مینماید . در هر دو نوع سیستم قطرهای ، لولههای فرعی به خط انتقال آب مرسوم به مانفولد متصل میشوند .
به خاطر نحوه خاص آبرسانی در سیستم آبیاری قطرهای، گاهی روشهای سنتی سطحی کوددهی غیرموثر هستند. بنابراین اغلب در سیستم آبیاری قطرهای، کود شیمیایی مایع و آب آبیاری را با هم مخلوط میکنند. به این روش کوددهی و آبیاری همزمان کودآبیاری، شیمیاری و یا آبیاری شیمیایی گفته میشود. در بکارگیری این روش، که آب و کود به آهستگی به گیاهان داده میشود، تا ۹۵٪ صرفهجویی در مصرف کود گزارش شده است.
نوکاریز | تجهیزات مورد نیاز برای سیستم آبیاری قطره ای شامل:
پمپ یا منبع آب تحت فشار
فیلتراسیون (فیلتر شنی یا سیلیس، فیلتر دیسکی و یا توری)
تانک کود
سیستم بک واش
شیر کنترل فشار
لوله اصلی
لوله آبرسانی
لولههای جانبی یا لولههای فرعی (لترالها)
قطرهچکانها، اسپریرهای کوچک و یا لولههای آبیاری قطره ای
نوکاریز | محاسن آبیاری قطرهای :
آبیاری قطرهای آسانترین راه آب دادن به هر گیاه مانند درختان و تاکهاست و کمبود رطوبت خاک را قبل از پیداش مکش بالاتر اثر مصرف آب به وسیله گیاه از طریق تبخیر و تعرق ، بر طرف میسازد . یک سیستم آبیاری قطرهای به علت کاربرد موثر آب و نیروی کارگر دارای مزایای آگرونومیکی ، آگروتکنیکی و اقتصادی منحصر به فرد است .
نوکاریز | نگاه کلی به مزایای آبیاری قطره ای :
1- کاهش میزان شسته شدن ،اتلاف کود و مواد مغذی به دلیل آبیاری موضعی.
2- اگر به درستی طراحی، اجرا و مدیریت شود، بازدهی آبیاری آن بالا است.
3- نیازی به تراز بودن مزرعه ندارد و در زمینهای شیبدار قابل اجرا است.
4- در زمینهای کشاورزی با اشکال نامنظم براحتی قابل اجراست.
5- از آبهای بازیافتی غیرآشامیدنی میتوان با اطمینان استفاده کرد.
6- رطوبت در ناحیه ریشهها تامین میشود.
7- نوع خاک اهمیت کمتری در تعیین زمانهای آبیاری دارد.
8- در بازه زمان آبیاری کاهش پیدا میکند.
9- فرسایش خاک کاهش پیدا میکند.
10- رشد علف هرز کاهش پیدا میکند.
11- میزان آبیاری و توزیع آب در نازلها بسیار یکنواخت شده و قابل کنترل است.
12- هزینه نیروی انسانی از روشهای دیگر آبیاری کمتر است.
13- میزان آبدهی با استفاده از شیرها و دریپرها قابل تنظیم است.
14- با استفاده از کوددهی توسط سیستم قطرهای، میزان اتلاف کود به حداقل می رسد.
15- با خشک باقی ماندن شاخ و برگ گیاهان، احتمال بیماری گیاهان کاهش مییابد.
16- با توجه به اینکه سیستم آبیاری قطرهای، به فشار پایینی نسبت به سایر روش های آبیاری نیاز دارد، میزان مصرف انرژی نیز کمتر میباشد.
نوکاریز | نگاهی اجمالی به معایب آبیاری قطره ای :
1- هزینه اولیه ممکن است از روشهای آبیاری دیگر بیشتر باشد.
2- اگراز فیلتراسیون استفاده نشود، ممکن است لوله و قطره چکانها دچار گرفتگی شوند و سیستم به درستی کار نکند.
3- در سیستم های آبیاری قطره ای زیرسطحی، شخص آبیاری کننده نمی تواند از صحت آبیاری مطلع شود(خرابی سیستم ممکن است به آبیاری بیش از حد و یا کم، منجر شود.)
اگر از کود و مواد شیمیایی استفاده می کنید که برای فعال سازی آن به سیستم آبیاری بارانی نیاز دارید، آبیاری قطرهای مناسب شما نیست.
نوکاریز | صرفه جویی در میزان آب و هزینهها :
آبیاری قطرهای هزینههای بهره برداری را کاهش میدهد و این مسئله اساسی در این روش جدید است . سیستمهای قطره ای به آب کمتری نسبت به سایر سیستمهای متداول آبیاری نیاز دارد . مثلاً در باغات درختان جوان ، آبیاری با سیستم قطرهای تنها نصف آب مورد نیاز آبیاری بارانی یا سطحی را مصرف میکند . با مسن تر شدن درختان ، صرفه جویی در آب با سیستم قطرهای کاهش مییابد اما هنوز برای بسیاری باغداران آبیاری موثر با سیستم قطرهای بعلت کمبود و قیمت بالای آب ، اهمیت دارد . هزینه کارگر برای آبیاری را میتوان کاهش داد ، زیرا در سیستم قطرهای کافی است که پخش آب تنظیم گردیده و سیستم به کار انداخته شود . این تنظیمها توسط وسایل اتوماتیکی انجام میگیرد که نیاز به کارگر چندانی ندارد .
نوکاریز | عملیات زراعی آسانتر :
از آنجا که بیشتر سطح خاک هرگز با آبیاری قطرهای خیس نمیشود ، رشد علف هرز کاهش مییابد . در نتیجه هزینه کارگر و مواد شیمیایی برای کنترل علف هرز پایین میآید . همچنین چون با آبیاری قطرهای خاک کمتری خیس میشود ، عملیات زراعی دیگر در باغات را میتوان لاینقطع ادامه داد . مثلاً در گیاهان ردیفی ، فاروهائی که کارگران روی آنها راه میروند نسبتاً خشک و محکم باقی میماند .
کودها را میتوان در آب آبیاری تزریق نمود که با این کار نیازی یه نیروی کارگر برای پخش آنها روی زمین نیست . برای این منظور کودهای بسیار محلولی در بازار موجود بوده و انواع جدید آنها کودپاشی از طریق سیستم قطره ای را گسترده ساخته است . به علت کنترل بیشتر روی محل و زمان پخش کود با سیستم قطره ای ، کارایی کود پاشی افزایش یافته است .
نوکاریز | به کارگیری آب شور :
آبیاریهای مکرر رطوبت خاک را در حدی نگه میدارد که بین دو حالت خیلی خشک و خیلی ترنوسان نمی کند و بیشتر قسمت های خاک از هوای کافی برخوردار است . خیس ماندن خاک بین آبیاری ها ، نمکهای موجود در محلول را رقیق تر نگه می دارد . به همین جهت در سیستم قطره ای میتوان از آب با شوری بیشتری نسبت به سایر روش های آبیاری استفاده کرد .
نوکاریز | امکان استفاده در خاک های صخرهای و شیب های تند :
سیستم های آبیاری قطره ای را میتوان طوری طراحی کرد که در هر نوع توپوگرافی به نحو موثر قابل استفاده باشد . در اراضی صخره ای ، حتی اگر فاصله بین درختان نامنظم و اندازه آنها متفاوت باشد ، می توان آبیاری قطره ای را به نحوی موثر به کار گرفت زیرا آب بسیار نزدیک به هر درخت پخش می شود .
نوکاریز | معایب آبیاری قطره ای :
هزینه نسبتاً بالا ، گرفتگی قطره چکانها ، ایجاد شوری موضعی و پخش نامنظم و لکه لکه ای رطویت خاک از معایب اصلی سیستم های آبیاری قطره ای بشمار می آیند .
نوکاریز | گرفتگی قطره چکان ها :
چون خروجی فطره چکانها بسیار ریز هستند ، ذرات معدنی یا آلی موجب گرفتگی آنها می شوند . گرفتگی باعث کاهش دبی تخلیه ، غیر یکنواختی پخش آب و در نتیجه صدمه به گیاه می گردد . در برخی موارد ، ذراتی در آب آبیاری موجود است و قبل از ورود به شبکه لوله ها تصفیه نمی شود . در موارد دیگر ، ذرات در داخل خط لوله یا با تبخیر آب از روزنه قطره چکانها بین آبیاری ها وارد آب می شوند .اکسید آهن ، کربنات کلسیم و بقایای جلبک و میکروب ها در بعضی سیستم های آبیاری تشکیل شده اند . تصفیه شیمیائی آب منجر به حذف یا کاهش مشکل گرفتگی قطره چکانها می گردد .
برای رفع گرفتگی لوله ها و قطره چکان های سیستم آبیاری از اسید استفاده می شود.اسید در سیستمهای آبیاری به منظور شستشوی رسوبات تثبیت شده درون لولهها و قطرهچکانها که ناشی از مواد شیمیایی محلول در آب آبیاری میباشد کاربردهای فراوانی دارد. این نوع رسوبات یا از آب آبیاری ناشی شده یا به دلیل بکارگیری و تزریق کودهای محلول نامرغوب در آب آبیاری به وجود میآید. جهت تزریق اسید به درون سیستم آبیاری همان لوازمی بکار میرود که در هنگام تزریق کود از آنها استفاده میشود.
اسیدهای مناسب جهت شستشوی سیستم به شرح زیر میباشد:
اسید هیدروکلریک
اسید سولفوریک
اسید فسفریک
نوکاریز | یکنواختی :
بیشتر قطره چکانهای قطره ای دارای فشار سرویس پائینی هستند ( 3 تا 20 پی اس آی ) . اگر مزرعه دارای شیب تندی باشد ، دبی قطره چکان در خلال آبیاری تا حدود 50 درصد پیش بینی شده تغییر کرده و بعد از بستن آب ، قطره چکانهای پائین تر همچنان به تخلیه آب ادامه می دهند . برخی گیاهان بیشتر و گیاهان دیگر کمتر آب دریافت می کنند .
نوکاریز | شرایط خاک :
بعضی خاکها دارای سرعت نفوذ نهایی کافی برای دریافت دبی تخلیه قطره چکانها نبوده و تولید روان آب یا شرایط ماندابی می نمایند . با دبی تخلیه 1 گالن برساعت ، خاک بایستی دارای سرعت نفوذ نهایی 5/0 اینچ بر ساعت باشد تا قطر دایره تر شده در اطراف قطره چکان از 2 فوت تجاوز نکند . معمولاً خاک های شنی ، به ویژه با لایه بندی افقی اندک ، برای آبیاری قطره ای بسیار مناسب می باشند . اینگونه لایه بندی برای آبیاری قطره ای مفید است زیرا حرکت جانبی آب را افزایش داده و حجم بیشتری از خاک را مرطوب می سازد . تجربه نشان داده است که خاک های دارای بافت متوسط مناسب آبیاری قطره ای بوده ، اما برخی خاک های بافت ریز روان آب تولید کرده اند .
نوکاریز | تجمع نمک :
نمک ها در سطح خاک تجمع یافته و خطر بالقوه ای برای گیاه فراهم می سازد زیرا باران های سبک املاح را به ناحیه ریشه گیاه منتقل می سازد . بنابراین ، وقتی بعد از دوره تجمع نمک باران می آید ، آبیاری بایستی طبق برنامه ادامه یابد تا به اندازه 5 سانتی متر باران وارد خاک شود و نمک ها را از ناحیه ریشه گیاه خارج سازد.
در خلال آبیاری قطره ای ، نمکها در زیر سطح خاک و پیرامون حجم خیس شده خاک با قطره چکان نیز تجمع می یابد . خشک شدن خاک بین آبیاری ها موجب حرکت معکوس آب خاک و انتقال نمک از پیرامون ناحیه خیس شده به طرف قطره چکان می گردد حرکت آب بایستی همیشه دور از قطره چکان باشد تا از صدمات ناشی از نمک جلوگیری شود .
نوکاریز | خطرات :
اگر حوادث کنترل نشده ای موجب قطع آبیاری گردد ، به گیاه سریعاً صدمه وارد می شود . زیرا توان ریشه ها برای گرفتن آب و مواد غذائی به حجم نسبتاً کوچک خاک خیس شده محدود می گردد . جوندگان لوله های فرعی پلی اتیلن را می جوند برای رفع این مشکل و کنترل جوندگان ، بایستی از لولههای فرعی از جنس پی وی سی استفاده کرد .
با شکستن خط لوله انتقال آب اصلی یا درست کار نکردن سیستم تصفیه ، مقداری مواد زاید وارد آب میشود . با بروز این گونه حوادث ، تعداد زیادی از قطره چکان ها دچار گرفتگی میشوند که بایستی تعمیر یا تعویض گردند .
واقعا صدای فوق العادهای داره این هدفون.